ایران و سوئد مبادله زندانیان را انجام دادهاند که شامل آزادی حمید نوری، محکوم به جنایات جنگی توسط سوئد به دلیل اعدامهای دستهجمعی در سال 1988 در جمهوری اسلامی است.
توسط جان گامبرل آسوشیتدپرس
15 ژوئن 2024، 3:37 ق.ظ
1:16
عناوین بین المللی از ABC News
با داستان های در حال توسعه از سرتاسر جهان که سرفصل خبرها هستند، آشنا شوید.
دبی، امارات متحده عربی -- ایران و سوئد روز شنبه مبادله زندانیان را انجام دادند که بر اساس آن تهران یک دیپلمات اتحادیه اروپا و یک مرد دیگر را در ازای یک ایرانی که در استکهلم به جرم ارتکاب جنایات جنگی به دلیل نقشش در اعدام های دسته جمعی در سال 1988 در جمهوری اسلامی محکوم شده بود، آزاد کرد. .
دستگیری حمید نوری توسط سوئد در سال 2019 در حالی که وی به عنوان یک توریست به آنجا سفر می کرد، احتمالا جرقه بازداشت این دو سوئدی را در پی داشت که بخشی از استراتژی بلندمدت ایران از زمان انقلاب اسلامی 1979 بود تا از کسانی که با خارج از کشور روابط دارند به عنوان ابزار چانه زنی در مذاکرات استفاده کند. با غرب
در حالی که تلویزیون دولتی ایران بدون مدرک مدعی شد که نوری "به طور غیرقانونی بازداشت شده است"، نخست وزیر سوئد اولف کریسترسون گفت که دیپلمات یوهان فلودروس و شهروند دوم سوئدی، سعید عزیزی، با "جهنم روی زمین" روبرو بوده اند.
کریسترسون روز شنبه گفت: «ایران در یک بازی مذاکره بدبینانه با هدف آزادی شهروند ایرانی حمید نوری از سوئد، این سوئدیها را پیاده ساخته است.» در تمام مدت مشخص بود که این عملیات مستلزم تصمیمات دشواری است. دولت این تصمیمات را گرفته است.»
تلویزیون دولتی تصاویری از نوری در حال لنگان لنگان از هواپیما در فرودگاه بین المللی مهرآباد تهران و در آغوش گرفتن خانواده اش پخش کرد.
من حمید نوری هستم. من در ایران هستم.» "خدا مرا آزاد می کند."
او اشاره مکرر به مجاهدین خلق کرد و با آزادی خود آنها را به سخره گرفت. این گروه مخالف ایرانی در بیانیهای از این مبادله انتقاد کرد و گفت: «این امر فاشیسم مذهبی را برای تشدید تروریسم، گروگانگیری و باجگیری جسارت میبخشد».
خبرگزاری دولتی عمان گزارش داد که عمان، یک پادشاهی در لبه شرقی شبه جزیره عربستان، میانجیگری این آزادی را برعهده داشت. عمان مدتهاست بهعنوان یک گفتگوی بین ایران و غرب بوده است. این مبادله در حالی انجام می شود که جهان اسلام عید قربان را جشن می گیرد، که نشان دهنده پایان مراسم حج است و معمولاً زندانیان را آزاد می کند.
در سال 2022، دادگاه ناحیه استکهلم نوری را به حبس ابد محکوم کرد. وی را به عنوان دستیار معاون دادستان در زندان گوهردشت در خارج از شهر کرج شناسایی کرد.
اعدام های دسته جمعی سال 1988 در پایان جنگ طولانی ایران با عراق رخ داد. پس از اینکه روح الله خمینی، رهبر وقت ایران آتش بس با میانجیگری سازمان ملل متحد را پذیرفت، اعضای گروه مخالف ایرانی مجاهدین خلق که به شدت توسط صدام حسین مسلح شده بودند، در یک حمله غافلگیرانه از مرز ایران هجوم بردند.
ایران در نهایت حمله آنها را کمرنگ کرد، اما این حمله زمینه را برای محاکمه ساختگی زندانیان سیاسی، ستیزه جویان و دیگران فراهم کرد که به «کمیسیون مرگ» معروف شدند.
گروه های حقوق بین الملل تخمین می زنند که حدود 5000 نفر اعدام شدند. ایران هرگز به طور کامل این اعدامها را که ظاهراً به دستور خمینی انجام شده است، اعتراف نکرده است، هرچند برخی استدلال میکنند که دیگر مقامات ارشد در ماههای قبل از مرگ او در سال 1989 عملاً مسئول بودند.
ابراهیم رئیسی رئیس جمهور فقید ایران که در ماه می در یک سقوط هلیکوپتر کشته شد، نیز در این اعدام های دسته جمعی دست داشت .
خانواده فلودروس گفتند او در آوریل 2022 در فرودگاه تهران هنگام بازگشت از تعطیلات با دوستانش دستگیر شد. فلودروس ماهها قبل از اینکه خانوادهاش و دیگران با بازداشت او در معرض دید عموم قرار گیرند، بازداشت شده بود.
پرونده عزیزی چندان برجسته نبود، اما در ماه فوریه، گروه فعالان حقوق بشر در ایران گزارش داد که این دو تابعیتی ایرانی-سوئدی به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» از سوی دادگاه انقلاب تهران به پنج سال زندان محکوم شده است. این گروه گفتند عزیزی سرطان دارد.
جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، آزادی این دو مرد را ستود.
او در پلتفرم اجتماعی X نوشت: "سایر شهروندان اتحادیه اروپا هنوز به طور خودسرانه در ایران بازداشت می شوند."
اواخر شنبه شب، عزیزی و فلودروس در استکهلم فرود آمدند و اولف کریسترسون نخست وزیر سوئد از آنها استقبال کرد.
کریسترسون خطاب به خبرنگاران در استکهلم تأیید کرد که این افراد "آزاد هستند و دوباره در خاک سوئد هستند."
او گفت: "این یک دوره طولانی رنج بوده است که البته اکنون برای یوهان و سعید به پایان رسیده است، اما من برای کسانی که اینجا در خانه منتظر آنها بوده اند نیز فکر می کنم."
ایران مدتها مدعی است که زندانیان را برای استفاده در مذاکرات نگه نمیدارد، علیرغم اینکه سالها مبادلههای متعدد با ایالات متحده و سایر کشورها خلاف آن را نشان میدهد.
با این حال، این مبادله احمدرضا جلالی، کارشناس سوئدی-ایرانی در پزشکی بلایای طبیعی را که هیئت سازمان ملل مدتهاست از زمان دستگیریاش در سال 2016 بهطور خودسرانه توسط تهران بازداشت شده بود، آزاد نکرد. روی زمین» در سال 2017 پس از آنچه عفو بین الملل آن را «محاکمه به شدت ناعادلانه» در دادگاه انقلاب خواند.
کمپینی که به دنبال آزادی او بود، گفت: «خانواده احمدرضا جلالی مطلع نشدند یا به هیچ وجه هشدار داده نشدند که یک معامله در جریان است و احمدرضا جلالی باید پشت سر بماند، حتی با وجود اینکه او شهروند سوئدی است که طولانیترین مدت گروگان گرفته شده است.» در X. "آنها امروز اخبار را می خوانند، مثل هر کس دیگری."
___
امیر وحدت، نویسندگان آسوشیتدپرس در تهران، ایران و جاری تانر در هلسینکی در این گزارش مشارکت داشتند.
بسم الله الرحرمن الرحیم- نظریات شخصی است- عید غدیرپیشا پیش تبریک عرض میکنم- امروز درنماز جمعه حضرت ایت الله ترابی رحمت الله علیه- مولفه های حیات طیبه را بیان کردند- باید هرىوره- امتحانات سخت خود دارد-وچناچه از این امتحانات سرافراز بیرون امدن هم دنیا وهم اخرت اسان میشود-مولفه های حیات طیبه اول قران وبعدسنت پیامبر اکرم صلواته الله علیه واله ولسلم وسپس بیانا ت اهلبیت مکرم صلواته الله علیهم الاجمعین بخصوص حضرت علی علیه اسلام - که به اتمام واکمال ختم خواهد شد- به فهرست حیات طیبه که رهبرمعزز ومکرم واگاه به حقایق اسلامی -که مولفه های انارا لیست کردند- عبارت از اصلح دنیی مردم با پیشرفت ودالت - دتسیابی به جایگاه مطلوب اقتصادی - هدف گرفتندر(تمام ابعاد) با پیشرفت همراه عدالت-(ن- امروز درخبربود که امریکا از سال اینده 61 یک درصد شرکت های معظم با مقیاس ا- ای - سنجیده خواهند شکه که وظایف انسانی ترشود- تاثیرات ایران-)- اجرای الوهای اقتصاد مقاومتی - خرید کلاهای داخلی وحمایت از تولید وطنی- تحقق اقتصادبدون نفت- دستیابی به جایگاه مطلوب فرهنگی - ارتقای فرهنگ عمومی واصلاح سبکزندگی مردم- عمق بخشی به ایمان مردم ونشرمعارف اهل بیت علیهم سلام الله با وحدت اسلامی -(ن-من قبلا توصر میکردم که در مذهب برادران اهل سنت درزما ن خلفای راشدین خلاف حاکم بودند ولی حقیقت این است هرشیخی خود استنباط حدیثی میکرد وبه ان مغروربود وخلافا بیشتر مردم داری میخواستندبکنند دربعضی موارد نظر خلیفه حاکم میشد)- محوریت معروف وتمایل به ارزشها درجامعه- مقابله باتهاجم فرهنگی- دستیابی به جایگاه مطلوب سیاسی - اصلاح کار گزاران حکومتی دستیابی به قدرت واقتدار ملی- رسیدن به بصیرت ودشمن شناسی(ن- اخیرا جزایر اطراف فیلپین که خارج از مرزدریایی ان است گاز پیدا شده است کشورهای همسایه فیلیپین گفتندما باهم یکشرکت درست کنیم وانراستخراج کنیم امریکا بیان کرده است فقط مال فیلیپین است-) مقابله باقدرتهای بزرگ ونظم ظالمانه ی دنیا- دستیابی به جایگاه مطلوب-درتهاملات اجتماعی - اصلاح اخرت مردم بااخلاق-ومعنویت- گسترش اخلاص وخدامحوری - رعایت تقوا- اهتمام به تهذیب نفس وخودسازی به ویژه درمیان جوانان- تامین لذات معنوی در زندگانی دنیا - بررسی امکان دستیابی بیشتر به اسایش ورفاه درنظاماسلام پ درمقایسه باتمدن مادی - الگوی مجاهدت برای تحقق حیات طیبه انشاالله مردمان عریز وفرهیخته واگاه وباتلاش وهمت این راه خواهند رفت
بسم الله الرحمن الرحیم-نظریا ت شخصی است -بنظر شما بهترین جواب چه میتوانسته باشد-!! به محتوا
محاکمه حمید نوری |
|
نوری در دادگاه سوئد |
|
دادگاه |
|
شروع |
اوت 2021 |
تصمیم |
ممکن است 2022 |
حکم |
تظاهرات در مقابل دادگاه منطقه ای در استکهلم، 11 اوت 2021.
محاکمه حمید نوری، یک مقام ایرانی بازداشت شده در سوئد، در نوامبر 2019 برگزار شد. نوری به عنوان یک شخصیت کلیدی در اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1988 مجرم شناخته شد، جایی که بر اساس براوردهای مختلف بین 2800 تا 30000 ایرانی قتل عام شدند. [1] [2] در اوایل سال 2021 اتهامات قتل و جنایات جنگی علیه دادستان سابق ایران مطرح شد، جایی که نوری به "شکنجه و رفتار غیر انسانی" متهم شد. [3] [4] [5] این اولین بار است که کسی در ارتباط با قتل عام زندانیان سیاسی در سال 1988 متهم می شود. [6] نوری به بیش از 100 قتل و "جنایتی جدی علیه قوانین بین المللی" متهم شده بود و انتظار می رفت در زمان محاکمه شواهدی در ارتباط با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران ارائه دهد. [7]
نوری به حبس ابد و اخراج با مانع دائمی ورود مجدد به سوئد محکوم شد و به پرداخت خسارت به مبلغ 1.2 میلیون کرون محکوم شد. [9]
پس از درخواست تجدید نظر، دادگاه تجدید نظر Svea رسما حکم حبس ابد نوری را در دسامبر 2023 تایید کرد. [10] ابراهیم رئیسی نیز به عنوان عضو کمیسیون های مرگ در تهران» در این پرونده دخیل بوده است. [10][11][12]
ایران و سوئد در 15 ژوئن 2024 مبادله زندانیان را انجام دادند و نوری با یک دیپلمات اتحادیه اروپا یوهان فلودروس و مرد دیگری به نام سعید عزیزی مبادله شد. [13]
پسزمینه[ویرایش]
اطلاعات بیشتر: اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1377
حمید نوری، متولد 29 اوریل 1961، در میان زندانیان سیاسی به عنوان حمید عباسی شناخته میشد. او یک نگهبان زندان سپاه پاسداران بود که توسط قوه قضائیه ایران استخدام شده بود. او به دادستان های زندان اوین و گوهاردشت کمک می کرد و از نزدیک با محمد قیسه، معاون دادستان زندان و همچنین عضو کمیسیون مرگ زندان کوهاردشت در سال 1988 همکاری می کرد. [14] قتل های سال 1988 اعضای مجاهدین خلق ایران را هدف قرار داد، گروهی که از سرنگونی رهبری جمهوری اسلامی ایران حمایت می کرد. [15] در سال 2016، یک ضبط صوتی از یک جلسه رسمی سطح بالا که در اوت 1988 بین حسین علی منتظری و مقامات مسئول کشتار جمعی در تهران برگزار شد، به صورت انلاین منتشر شد. [16] در این فیلم ضبط شده، حسین علی منتظری می گوید که وزارت اطلاعات از تهاجم مسلحانه مجاهدین خلق در سال 1988 به عنوان بهانه ای برای کشتار جمعی استفاده کرده است که "چندین سال در حال بررسی بود". [17][18]
اعدام های سال 1988 ناشی از فتوای ایت الله خمینی بود. [19] فتوا حکم اعدام همه زندانیان ایرانی را صادر کرد که از مجاهدین حمایت کرده و به انها وفادار بودند. [20]
یک فایل صوتی توسط ایت الله حسین علی منتظری، معاون سابق رهبر جمهوری اسلامی، در سال 2016 منتشر شد که در ان منتظری به حسین علی نیری، مرتضی اشکری، ابراهیم رئیسی و مصطفی پورمحمدی می گوید: "بزرگترین جنایت در جمهوری اسلامی، که تاریخ ما را محکوم خواهد کرد، به دست شما انجام شده است و انها نام شما را به عنوان جنایتکاران در تاریخ می نویسند." [21]
دستگیری[ویرایش]
در 9 نوامبر 2019، پلیس سوئد نوری را در فرودگاه ارلاندا دستگیر کرد. پلیس سوئد از ورود قریب الوقوع نوری پس از اطلاع داماد سابقش، هیرش صادقی، مطلع شده بود. صادقی پس از تلاش ناموفق برای هشدار دادن به دو روزنامه نگار در بی بی سی فارسی و صدای امریکا، ایرج مصداقی، یکی از بازماندگان اعدام ها را پیدا کرد. [4] صادقی در حضور صادقی به کاوه موسوی، وکیل حقوق بشر مستقر در اکسفورد در انگلستان تلفن کرد. موسوی بلافاصله یک تیم حقوقی را با همکارانش ربکا مونی و متیو جوری بسیج کرد. انها با چندین شاهد مصاحبه کردند و پیش نویس اسنادی را تهیه کردند که مبنای واقعی و قانونی نوری مظنون به ارتکاب جنایات جدی در قتل عام زندان های ایران در سال 1988 بود. موسوی، مونی و هیئت منصفه، به همراه گوران هیالمارسون، دادستان ایالتی سوئد، اسناد و شواهد را در 4 نوامبر 2019 به پلیس جنایات جنگی سوئد ارائه دادند و به انها در مورد ورود قریب الوقوع نوری هشدار دادند و از مقامات خواستند نوری را برای جنایات علیه قوانین بین المللی دستگیر، تحقیق و محاکمه کنند. نوری تحت قوانین صلاحیت جهانی دستگیر شد، که در ان یک دادگاه ملی می تواند هر کسی را برای جنایات، صرف نظر از جایی که مرتکب شده است، تحت پیگرد قانونی قرار دهد. [22]
تحقیق[ویرایش]
تحقیقات سازمان یافته توسط بنیاد برومند توسط جفری روبرستون، مشاور ارشد بریتانیا، پیش از این به این نتیجه رسیده بود که نقض فاحش قوانین بین المللی حقوق بشر توسط رژیم ایران پس از فتوای مرگ صادر شده توسط ایت الله خمینی انجام شده است که دستور قتل زندانیان سیاسی را که در دیدگاه های خود "ثابت قدم" باقی مانده بودند، انجام داده است. در سال 2016، کمیته تحقیقاتی که قتل عام سال 1988 و افراد درگیر را بررسی می کرد، توسط مریم رجوی پیشنهاد شد. [23] این کمیته به مقیسی، لشگری و نوری نگاه کرد. این تلاش ها به دنبال محاکمه تمام مقامات دولتی درگیر در قتل عام سال 1988، از جمله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، رئیس جمهور ابراهیم رئیسی و محسنی اژه ای رئیس دیوان عالی کشور است. در 3 مه 2021، 152 مقام سابق سازمان ملل متحد، برندگان جایزه نوبل، رهبران سابق دولت و کارشناسان حقوق بشر خواستار تحقیقات بین المللی شدند. [25]
محاکمه[ویرایش]
نوری برای اولین بار در سال 2019 بازداشت شد. او دستیار دادستان عمومی بود که بنا به گزارشها نقش مهمی در اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1988 داشت. نوری متهم به ارائه اسامی به دادستان ها، صدور حکم اعدام و بردن زندانیان به اتاق های اعدام است. [27][28]
دادستان های دادگاه منطقه ای استکهلم اتهامات علیه حمید نوری از جمله قتل و جرم جدی علیه قوانین بین المللی را قرائت کردند. گفته می شود که او بین 30 ژوئیه و 16 اوت 1988 دستیار معاون دادستان زندان هفتهاردشت در کرج در خارج از تهران بوده است. نوری همچنین به شکنجه، اعدام و دفن مخفیانه قربانیان و عدم اطلاع خانواده هایشان از محل دفن انها» متهم شد. [26]
وکیل نوری، دانیل مارکوس، گفت که او در طول محاکمه با تمام ادعاها مقابله خواهد کرد. [30] انتظار می رفت محاکمه سه روزه در اوریل 2022 برگزار شود. در سال 2018، سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد که قتل عام 1988 "جنایت علیه بشریت" بود. [32] دادستان های سوئد خواستار حداکثر مجازات، حبس ابد شدند. [33]
محاکمه در اوت 2021 در دادگاه منطقه ای استکهلم اغاز شد و 92 روز به طول انجامید و در ماه مه 2022 به پایان رسید.
حکم[ویرایش]
در 14 ژوئیه 2022، نوری به حبس ابد و اخراج با مانع دائمی از ورود مجدد به سوئد محکوم شد و به پرداخت خسارت به مبلغ 1.2 میلیون کرون محکوم شد.
در قانون سوئد، فردی که به حبس ابد محکوم شده است، می تواند پس از گذراندن حداقل ده سال از حکم، حکم را به یک حکم ثابت کاهش دهد. [34] اگر حکم کاهش یابد، مدت معین نباید کمتر از حداکثر مدت حبس باشد که ممکن است برای جرم اعمال شود، که برای قتل و جرم جدی علیه قوانین بین المللی 18 سال است. اگر و زمانی که ازاد شود، از کشور اخراج خواهد شد.
نوری از این حکم درخواست تجدید نظر کرد و روند دادگاه تجدید نظر در 11 ژانویه 2023 اغاز شد. [35] با این حال، درخواست او توسط دادگاه تجدید نظر Svea در دسامبر همان سال رد شد،[10] و حکم حبس ابد او پس از ان تایید شد. [10][11][12]
اظهارات وکیل شاکیان مدنی[edit]
وکیل کنت لوئیس گفت که حکم اعدام زندانیان سیاسی برای اعضا و حامیان مجاهدین خلق صادر شده است و اظهار داشت که خمینی احتمالا این حکم را در نتیجه عملیات مجاهدین خلق قبل از عملیات فروغ جاوید صادر کرده است. [36] به گفته لوئیس، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در درگیری های مسلحانه علیه مجاهدین خلق با لباس کردی شرکت کرده بود تا نشان دهد که مجاهدین خلق همراه با عراق علیه کردهای طرفدار ایران می جنگند. لوئیس سپس گفت که خبرنگاران حاضر در این درگیری ها حضور هیچ یک از نیروهای عراقی را مستند نکرده اند و تا پایان جنگ، مجاهدین خلق با صلیب سرخ تماس گرفته اند تا 1500 اسیر جنگی را به ایران بازگردانند. [36]
پاسخ از تهران[edit]
دولت ایران از این محاکمه ابراز خشم» کرد و ان را کاملا غیرقانونی» و با انگیزه سیاسی» خواند. [37] وزیر اطلاعات ایران اسماعیل خطیب گفت: جاسوسی احمدرضا جلالی برای رژیم صهیونیستی اثبات شده و حکم اعدام او در تمام مراحل قضایی سپری شده است. دولت سوئد به نمایندگی از رژیم صهیونیستی و ایالات متحده، مدت کوتاهی پس از دستگیری و محاکمه، شهروند ما اقای حمید نوری را به طور غیرقانونی در سوئد بازداشت کرد و او را گروگان گرفت. [38]
پاسخ بین المللی[ویرایش]
روزنامه سوئدی افتونبلاد گفت که دستگیری های اخیر سوئدی ها در ایران و حکم اعدام احمد رضا جلالی یک هشدار» در تلافی محاکمه نوری بود. [39][40][41]
گروههای حقوق بشری میگویند که دولت جمهوری اسلامی ایران الگویی از دیپلماسی گروگانگیری دارد که در ان اتباع دو تابعیتی یا خارجی به اتهامات ساختگی جاسوسی بازداشت میشوند و سپس از نظر سیاسی برای ازاد کردن وجوه مسدود شده یا مبادله با شهروندان ایرانی زندانی در کشورهای دیگر» استفاده میشوند. [42]
نقل مکان موقت به البانی[edit]
محاکمه به مدت دو هفته به دورس البانی منتقل شد تا شهادت شاهدان مجاهدین خلق ایران تسهیل شود. [43] [28] اولین جلسه محاکمه در 10 نوامبر برگزار شد. [44]
شهادت[ویرایش]
شاهدان از جمله اعضای مجاهدین خلق شهادت دادند. این دادگاه شهادت هایی از قربانیان دریافت کرد که از شکنجه، اعدام های دسته جمعی و "عدالت خلاصه وحشیانه" صحبت می کردند. رضا فلاحی به خبرگزاری فرانسه گفت که نوری را در راهرو مرگ» دیده و هر زمان که نام برخی از مردم را میخواندند، انها را تا اتاق مرگ دنبال میکرد.» [45][46]
محمد زند که در سال 1981 به جرم حمایت از مجاهدین خلق دستگیر شد، اولین شاکی و شاهد در دادگاه دورس بود. به گفته زند، نوری در گرفتن افراد برای اعدام شرکت داشت. زند همچنین گفت که اینها تنها بخش کوچکی از جنایات رژیم اخوندی است.» [47] به گفته متهمان، وظایف نوری شامل اوردن زندانیان به پانل ها و اعدام انها بود. دستگیری او یک پیروزی مهم» برای قربانیان نقض حقوق بشر در ایران محسوب میشود. [48]
تبادل زندانیان[ویرایش]
در سال 2024، ایران و سوئد با تبادل زندانیان که در ان حمید نوری ازاد شد، موافقت کردند. او بعدا به ایران بازگشت