شیعه نیوز | اخبار شیعیان جهان | Shia News Agency 9-11 minutes
«شیعه نیوز»: «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»: ما بَلَی اللهُ العِبادَ بِشَیءٍ اَشدَّ عَلیهم مِنَ اِخراجِ الدِّرهَم! خداوند بندگان را به چیزی سخت‌تر از خرج کردن پول امتحان نکرده است! (بحار، ج 70، ص 139)
چهل حدیث درباره مال و ثروت
1ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَلمالُ عارِیةٌ.
مال و ثروت در دست انسان یک عاریه و امانت است. (فهرست غرر، ص 374)
2ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اِنَّ اَحسابَ اَهلِ الدُّنیا هذا المالُ!
حَسَب و افتخارات اهل دنیا تنها در همین مال و منال‌ها خلاصه می‌شود! (شهاب‌الاخبار، ص 258)
3ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
ما بَلَی اللهُ العِبادَ بِشَیءٍ اَشدَّ عَلیهم مِنَ اِخراجِ الدِّرهَم!
خداوند بندگان را به چیزی سخت‌تر از خرج کردن پول امتحان نکرده است! (بحار، ج 70، ص 139)
4ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
حُبُّ المالِ یُوهِنُ الدّینَ و یُفسدُالیَقینَ.
مال‌دوستی، دینِ و ایمان انسان را سست می‌کند و معتقدات یقینی را تباه و منحرف مینماید. (فهرست غرر، ص 376)
5ـ «امام موسی‌کاظم(علیه‌السلام)»:
اِنّ اَعظَمَ النّاسِ قَدْراً اَلّذیِ لایَریَ الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَراً.
بالاترین قدر و منزلت را کسی داراست که دنیا و مادیات در نظر او قدر و منزلتی نداشته باشند. (اصول کافی، ج 1، ص 22)
6ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
خَیرُالمالِ ما اُنفِقَ فی سبیلِ اللهِ.
بهترین مال و ثروت آن مالی است که در راه خدا انفاق شود. (مواعظ عددیه، ص 22)
7ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لا یُکرِمُ المَرءُ نَفسَهُ حَتّی یُهینَ مالَهُ.
انسان تا وقتی که مال خود را حقیر و ناچیز نشمارد به کرامت نفس و بزرگواری دست نخواهد یافت. (فهرست غرر، ص 377)
8ـ امام علی نقی(ع):
النّاسُ فیِ الدُّنیا بِالأَموالِ وَ فیِ الآخِرَةِ بِالأَعمالِ.
مردم در دنیا با مال و دارائیشان نشانه و شناخته می‌شوند و در آخرت (تنها) با اعمال و کردارهایشان. (بحار، ج 78، ص 369)
9ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
اِنْ کانَ الحِسابُ حَقّاً فالجَمعُ لِماذا؟!
اگر حسابرسی (فردا) حتمی و حق است پس این همه جمع و اندوخته کردن چرا؟! (خصال، ج 2، ص 61)
10ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
یَاابْنَ آدَم! لا بِقلیلٍ تَقنَعُ وَ لا بِکَثیرٍ تَشبَع!
ای آدمیزاد! تو نه با کم قناعت می‌کنی و نه با زیادی سیر می‌شوی! (مواعظ عددیه، ص 11)
11ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
یَاابْنَ آدمَ! مَا کَسَبْتَ فَوقَ قُوتِکَ فَاَنتَ فیهِ خازِنٌ لِغَیرکَ.
ای آدمیزاد! (بدان) هر چه زیادتر از روزی خود به دست می‌آوری خزانه‌دار برای دیگری خواهی بود. (نهج‌البلاغه، کلمة 183)
12ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
الحِرصُ عَلَی الدُّنیا مِن علاماتِ النِّفاقِ.
یکی از علامت‌های نفاق حریص بودن بر دنیا و دنیاداری است. (مواعظ عددیه، ص 11)
13ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
اَوحَی اللهُ عَزّوَجَلّ اِلی موسی(ع): یا موسی! لاتَفرحْ بِکَثرَةِ المالِ وَ لا تَدَعْ ذِکریِ عَلی کُلِّ حالٍ فَاِنَّ کَثَرةَ المالِ تُنسیِ الذُّنوبَ، وَ اِنَّ تَرْکَِ ذِکری یُقسی القُلوبَ.
خداوند متعال به موسی علیه‌السلام وحی فرستاد: موسی! باداشتن مال زیاد خوشحال و مغرور مشو و ذکر مرا در هر حال که هستی از یاد مبر که مال زیاد گنا‌هان را از یاد انسان می‌برد و غافل ماندن از ذکر من باعث قساوت و سنگدلی می‌گردد. (اصول کافی، ج 4، ص 256)
14ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اِستراحَةُ الناسِ فی‌الیَأسِ.
آسایش (واقعی) مردم، در نداشتن چشم‌داشت به مال دیگران است. (مواعظ عددیه، ص 21)
15ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
کَثَرةُ المالِ تُفسِدُ القُلوبَ و تَنشیءُ الذُّنوبَ.
مال زیاد، دل‌ها را فاسد می‌کند و برگناهان انسان می‌افزاید. (فهرست غرر، ص 376)
16ـ «امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
المالُ والبَنونَ حَرثُ الدّنیا و العَملُ الصّالِحُ حَرثُ الآخِرَةِ و قد یَجَمَعهُما اللهُ لِأَقوامٍ.
مال و اولاد بذر و کشتزار دنیا است و عمل صالح کشتزار آخرت است و گاه می‌شود خداوند این دو را با هم جمع می‌کند و به مردمی (شایسته و سعادتمند) عطا می‌فرماید. (تفسیر صافی قدیم، ص 479)
17ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لایَذهَبُ مِن مالِکَ ما وَعَظَکَ!
مالی که از دست داده‌ای و برای تو یک درس و موعظه بوده (در حقیقت) آن را از دست نداد‌ه‌ای! (نهج‌البلاغه، کلمة 187)
18ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
اِتقَّوا الشُّحَّ فَإنَّ الشُّحَّ أَهلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم.
از بخل و حرص کاملاً بپرهیزید. همین بخل و حرص بود که امت‌های پیشین قبل از شما را به هلاکت رسانده است. (مواعظ عددیّه، ص 13)
19ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
السّخاءُ حَسَنٌ وَ هُوَ مِن الأغنیاءِ أحسَنُ.
سخاوت یک خصلت نیکو و پسندیده است اما از اغنیا نیکوتر و پسندیده‌تر است. (مواعظ عددیه، ص 181)
20ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
غَنِیٌّ سَخِیٌّ أجرُهُ کَأَجرِ الخَلیلِ ابراهیمَ علیه‌السلام.
یک آدم غنی سخاوتمند، پاداش او همانند پاداش ابراهیم خلیل پیامبر علیه‌السلام است. (مواعظ عددیه، ص 176)
21ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
الغَنِیُّ بِلاسَخاوَةٍ کَالشّجَرِ بِلاثَمَرٍ.
آدم غنی که سخاوت ندارد مانند درختی است که میوه ندارد. (مواعظ عددیّه، ص 154)
22ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
إنَّ اللهَ یُبغِضُ البَخیلَ فی حیاتِهِ اَلسَّخِیَّ عندَ مَوتِه.
خداوند، آن کسی که در زندگی بخیل و تنگ‌نظر باشد ولی در وقت مردن کریم و سخاوتمند شود! مبغوض می‌دارد. (المحجّةالبیضاء، ج 6، ص 74)
23ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
شَحیحٌ غَنِیُّ أفْقَرُ مِن فَقیرٍ سخِیٍّ!
یک ثروتمند بخیل و طمعکار از یک فقیر سخاوتمند فقیرتر است! (مواعظ عددیّه، ص 22)
24ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
طوبی لِمَن شَغلَهُ عَیبُهُ عَن عُیوب النّاسِ وَأَنَفَقَ مِن مالٍ اکتَسَبَهُ مِن غَیر مَعصِیَةٍ.
خوشا به حال کسی که با اصلاح عیوب خود، او را از دنبال کردن عیوب دیگران باز می‌دارد و از مالی که از راه مشروع به دست آورده (در راه خدا) انفاق مینماید. (مواعظ عددیه، ص 10)
25ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَلغِنی و الَفقرُ یَکْشفِان جَواهِرَ الرِّجالِ وَ أوصافَهُما!
فقر و غنی حقیقت و رفتار اشخاص را آشکار می‌سازد! (هر دو مایة امتحان است) (فهرست غرر، ص 298)
26ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
مَن قَنَعَ بِما رَزَقَهُ اللهُ فَهُوَ مِن أَغنیَ النّاسِ.
غنی‌ترین مردم آن کسی است که به قسمت خدادادی خود قانع و راضی باشد. (الشِّهاب فی‌الحِکَم و الآداب، ص 21)
27ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
مالُکَ ما قَدّمتَ و مالُ وارِثِکَ ما أخَّرتَ.
مالی که پیشاپیش خود (برای آخرت) می‌فرستی آن مال تو است و آن که بعد از خود به جای می‌گذاری مال وارث تو است. (نهج‌الفصاحه، ج 1، ص 70)
28ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
إنّ قَلبَ الرّجُلِ مَعَ مالِهِ، إنْ قَدّمَهُ أحَبَّ أنْ یَلحَقَهُ وَ إنْ خَلَّفهُ أَحَبَّ أَن یَتخلَّفَ مَعَهُ.
دل انسان به مال و دارائی او بسته است. اگر آن را پیش فرستاد دوست دارد بدان ملحق شود و اگر آن را برای بعد از خود گذاشت دوست دارد (در این دنیا) در کنار آن بماند و با حسرت و ندامت از دنیا می‌رود. (مشکوةالأنوار، فصل 7، باب 6)
29ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
قلیلٌ مِنَ الأَغنیاءِ مَن یُواسی و یُسعِفُ.
از میان اغنیا عدة قلیلی هستند که به داد فقرا می‌رسند و از آن‌ها دستگیری می‌نمایند. (فهرست غرر، ص 299)
30ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اَعظمُ النّاسِ حسرَةً مَن رَأی مالَهُ فی میزانِ غَیرِهِ و أَدخَلَهُ اللهُ بِهِ النّارَ وَ أَدخَلَهُ وارثَهُ یِهِ الجّنَّةَ!
روز قیامت بیشترین حسرت و افسوس را کسی می‌خورد که ببیند مال او در ترازوی دیگری است (وارث او) و خداوند او را از راه همین مال وارد جهنم می‌کند و وارثش را با عمل صالح از راه همین مال وارد بهشت می‌گرداند! (سفینه، ج 2، ص 558)
31ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
اَوّلُ مَن یَدخُلُ النّارَ امیرٌ یَتَسلّطُ لَم یَعدِلْ وَ ذو ثَروَةٍ مِنَ المالِ لَمْ یُعطِ المالَ حَقَّهُ و فَقیرٌ فَخُورٌ.
این سه نفر نخستین کسانی هستند که (فردا) وارد جهنم می‌شوند: زمامدار جبّار ستمگر و صاحب مالی که وجوهات و حقوق خود را نمی‌پردازد و فقیر متکبر فخرفروش. (عیون‌اخبارالرضا(ع)، ج 1، ص 28)
32ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
أمسِکْ مِنَ المالِ بِقَدرِ ضَرورَتِکَ و قَدِّمِ الفَضلَ لِیَومِ فاقَتِکَ.
از مال خود به اندازة نیازت برای خود نگهدار و زیادی را برای روز مبادا و فلاکت‌بار (بعد از مرگ) خود پیشاپیش فرست (آن را در واجبات و باقیات صالحات به مصرف برسان). (فهرست غرر، ص 375)
33ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
نِعَم العَونُ علی تقوی اللهِ، اَلمالُ.
مال و دارایی انسان را به تقوی و پرهیزکاری یاری مینماید و به راستی که چه خوب معین و نیکو یاوری است. (مواعظ عددّیه، ص 19)
34ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
بَرَکَةُ المالِ فی اَداءِ الزّکوةِ
پرداختن زکات و وجوهات، باعث برکت مال می‌شود. (مواعظ عددیه، ص 21)
35ـ رسول اکرم(ص):
إنْ اَردتَ أن یُثرِیَ اللهُ مالَکَ فَزَکِّه.
اگر خواستی خدا مال و دارایی‌ات را زیاد کند آن را پاکیزه و طاهر بگردان (حق و وجوهات آن را بپرداز). (بحار، ج 96، ص 23)
36ـ «امام رضا(علیه‌السلام)»:
أشدُّ الأعمالِ ثلاثةٌ: اِعطاءُ الحَقِّ مِن‌نَفسِکَ، و ذِکرُاللهِ عَلی‌کُلِّ حالٍ ومُواساةِ الأَخِ فی المالِ.
این سه کار (برای انسان) سخت‌ترین اعمال است: با مردم با عدل و انصاف رفتار کردن، در هر حال در ذکر و به یاد خدا بودن، و با مال خود با برادران دینی مواسات نمودن. (مُسندالاما‌م‌الرضا علیه‌السلام، ج 1، ص 288)
37ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
مَن مَدَّ عَیْنَیْهِ الی ما فی أیدیِ النّاسِ مِن دُنیاهُم طالَ حُزنُهُ.
کسی که همواره به دارایی و دنیای مردم چشم می‌دوزد غم و اندوه او طولانی خواهد بود. (تحف‌العقول، ص 51)
38ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
لا مالَ أذهبُ بِالفاقَةِ مِنَ الرِّضا وَ القنُوعِ.
هیچ مالی که بتواند فقر و بینوایی را از بین ببرد بهتر از قناعت و رضا بودن و قسمت خدادادی نیست. (تحف‌العقول، ص 88).
39ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
اِنَّ اللهَ سُبحانَهُ فَرَضَ فی اَموالِ الأَغنیاءِ أَقواتَ الفُقراءِ فما جاعَ فقیرٌ اِلاّبِما مَنعَ غنیٌّ.
خداوند سبحان، آذوقة فقرا را در اموال اغنیا قرار داده است، هیچ فقیری گرسنه نمانده مگر به سبب آنچه که ثروتمندی از او دریغ داشته است. (نهج‌البلاغه، کلمة 320)
40ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:
إنَّ مِنَ النِّعَمِ سَعَةُ المالِ و أفضلُ مِن سَعَةِ المالِ صِحَّةُ البَدَنِ و اَفضَلُ مِن صِحّةِ البَدَنِ تَقویَ القَلبِ.
یکی از نعمت‌های الهی وسعت مالی است، و از وسعت مالی بالاتر، سلامتی بدن و از سلامتی بدن بالاتر تقوای دل و پرهیزگاری است. (مواعظ عددیه، ص 2)
ر
