بسم الله الرحمن الرحیم-نظریا ت شخصی است -بنظر شما بهترین جواب چه میتوانسته باشد-!! به محتوا

تظاهرات در مقابل دادگاه منطقه ای در استکهلم، 11 اوت 2021.

محاکمه حمید نوری، یک مقام ایرانی بازداشت شده در سوئد، در نوامبر 2019 برگزار شد. نوری به عنوان یک شخصیت کلیدی در اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1988 مجرم شناخته شد، جایی که بر اساس براوردهای مختلف بین 2800 تا 30000 ایرانی قتل عام شدند. ^[1] [2] در اوایل سال 2021 اتهامات قتل و جنایات جنگی علیه دادستان سابق ایران مطرح شد، جایی که نوری به "شکنجه و رفتار غیر انسانی" متهم شد. ^{[3] [4] [5]} این اولین بار است که کسی در ارتباط با قتل عام زندانیان سیاسی در سال 1988 متهم می شود. ^[6] نوری به بیش از 100 قتل و "جنایتی جدی علیه قوانین بین المللی" متهم شده بود و انتظار می رفت در زمان محاکمه شواهدی در ارتباط با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران ارائه دهد. ^[7]

نوری به حبس ابد و اخراج با مانع دائمی ورود مجدد به سوئد محکوم شد ^و به پرداخت خسارت به مبلغ 1.2 میلیون کرون محکوم شد. ^[9]

پس از درخواست تجدید نظر، دادگاه تجدید نظر Svea رسما حکم حبس ابد نوری را در دسامبر 2023 تایید کرد. ^[10] ابراهیم رئیسی نیز به عنوان عضو کمیسیون های مرگ در تهران» در این پرونده دخیل بوده است. ^[10][11][12]

ایران و سوئد در 15 ژوئن 2024 مبادله زندانیان را انجام دادند و نوری با یک دیپلمات اتحادیه اروپا یوهان فلودروس و مرد دیگری به نام سعید عزیزی مبادله شد. ^[13]

پسزمینه[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1377

حمید نوری، متولد 29 اوریل 1961، در میان زندانیان سیاسی به عنوان حمید عباسی شناخته میشد. او یک نگهبان زندان سپاه پاسداران بود که توسط قوه قضائیه ایران استخدام شده بود. او به دادستان های زندان اوین و گوهاردشت کمک می کرد و از نزدیک با محمد قیسه، معاون دادستان زندان و همچنین عضو کمیسیون مرگ زندان کوهاردشت در سال 1988 همکاری می کرد. ^[14] قتل های سال 1988 اعضای مجاهدین خلق ایران را هدف قرار داد، گروهی که از سرنگونی رهبری جمهوری اسلامی ایران حمایت می کرد. ^[15] در سال 2016، یک ضبط صوتی از یک جلسه رسمی سطح بالا که در اوت 1988 بین حسین علی منتظری و مقامات مسئول کشتار جمعی در تهران برگزار شد، به صورت انلاین منتشر شد. ^[16] در این فیلم ضبط شده، حسین علی منتظری می گوید که وزارت اطلاعات از تهاجم مسلحانه مجاهدین خلق در سال 1988 به عنوان بهانه ای برای کشتار جمعی استفاده کرده است که "چندین سال در حال بررسی بود". ^[17][18]

اعدام های سال 1988 ناشی از فتوای ایت الله خمینی بود. ^[19] فتوا حکم اعدام همه زندانیان ایرانی را صادر کرد که از مجاهدین حمایت کرده و به انها وفادار بودند. ^[20]

یک فایل صوتی توسط ایت الله حسین علی منتظری، معاون سابق رهبر جمهوری اسلامی، در سال 2016 منتشر شد که در ان منتظری به حسین علی نیری، مرتضی اشکری، ابراهیم رئیسی و مصطفی پورمحمدی می گوید: "بزرگترین جنایت در جمهوری اسلامی، که تاریخ ما را محکوم خواهد کرد، به دست شما انجام شده است و انها نام شما را به عنوان جنایتکاران در تاریخ می نویسند." ^[21]

دستگیری[ویرایش]

در 9 نوامبر 2019، پلیس سوئد نوری را در فرودگاه ارلاندا دستگیر کرد. پلیس سوئد از ورود قریب الوقوع نوری پس از اطلاع داماد سابقش، هیرش صادقی، مطلع شده بود. صادقی پس از تلاش ناموفق برای هشدار دادن به دو روزنامه نگار در بی بی سی فارسی و صدای امریکا، ایرج مصداقی، یکی از بازماندگان اعدام ها را پیدا کرد. ^[4] صادقی در حضور صادقی به کاوه موسوی، وکیل حقوق بشر مستقر در اکسفورد در انگلستان تلفن کرد. موسوی بلافاصله یک تیم حقوقی را با همکارانش ربکا مونی و متیو جوری بسیج کرد. انها با چندین شاهد مصاحبه کردند و پیش نویس اسنادی را تهیه کردند که مبنای واقعی و قانونی نوری مظنون به ارتکاب جنایات جدی در قتل عام زندان های ایران در سال 1988 بود. موسوی، مونی و هیئت منصفه، به همراه گوران هیالمارسون، دادستان ایالتی سوئد، اسناد و شواهد را در 4 نوامبر 2019 به پلیس جنایات جنگی سوئد ارائه دادند و به انها در مورد ورود قریب الوقوع نوری هشدار دادند و از مقامات خواستند نوری را برای جنایات علیه قوانین بین المللی دستگیر، تحقیق و محاکمه کنند. نوری تحت قوانین صلاحیت جهانی دستگیر شد، که در ان یک دادگاه ملی می تواند هر کسی را برای جنایات، صرف نظر از جایی که مرتکب شده است، تحت پیگرد قانونی قرار دهد. ^[22]

تحقیق[ویرایش]

تحقیقات سازمان یافته توسط بنیاد برومند توسط جفری روبرستون، مشاور ارشد بریتانیا، پیش از این به این نتیجه رسیده بود که نقض فاحش قوانین بین المللی حقوق بشر توسط رژیم ایران پس از فتوای مرگ صادر شده توسط ایت الله خمینی انجام شده است که دستور قتل زندانیان سیاسی را که در دیدگاه های خود "ثابت قدم" باقی مانده بودند، انجام داده است. در سال 2016، کمیته تحقیقاتی که قتل عام سال 1988 و افراد درگیر را بررسی می کرد، توسط مریم رجوی پیشنهاد شد. ^[23] این کمیته به مقیسی، لشگری و نوری نگاه کرد. این تلاش ها به دنبال محاکمه تمام مقامات دولتی درگیر در قتل عام سال 1988، از جمله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، رئیس جمهور ابراهیم رئیسی و محسنی اژه ای رئیس دیوان عالی کشور است. در 3 مه ²⁰²¹، 152 مقام سابق سازمان ملل متحد، برندگان جایزه نوبل، رهبران سابق دولت و کارشناسان حقوق بشر خواستار تحقیقات بین المللی شدند. ^[25]

محاکمه[ویرایش]

نوری برای اولین بار در سال 2019 بازداشت شد. او دستیار دادستان عمومی بود که بنا به گزارشها نقش مهمی در اعدام زندانیان سیاسی ایران در سال 1988 داشت. ^نوری متهم به ارائه اسامی به دادستان ها، صدور حکم اعدام و بردن زندانیان به اتاق های اعدام است. ^[27][28]

دادستان های دادگاه منطقه ای استکهلم اتهامات علیه حمید نوری از جمله قتل و جرم جدی علیه قوانین بین المللی را قرائت کردند. گفته می شود که او بین 30 ژوئیه و 16 اوت 1988 دستیار معاون دادستان زندان هفتهاردشت در کرج در خارج از تهران بوده است. ^نوری همچنین به شکنجه، اعدام و دفن مخفیانه قربانیان و عدم اطلاع خانواده هایشان از محل دفن انها» متهم شد. ^[26]

وکیل نوری، دانیل مارکوس، گفت که او در طول محاکمه با تمام ادعاها مقابله خواهد کرد. ^[30] انتظار می رفت محاکمه سه روزه در اوریل 2022 برگزار شود. ^{در سال} 2018، سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد که قتل عام 1988 "جنایت علیه بشریت" بود. ^[32] دادستان های سوئد خواستار حداکثر مجازات، حبس ابد شدند. ^[33]

محاکمه در اوت 2021 در دادگاه منطقه ای استکهلم اغاز شد و 92 روز به طول انجامید و در ماه مه 2022 به پایان رسید.

حکم[ویرایش]

در 14 ژوئیه 2022، نوری به حبس ابد و اخراج با مانع دائمی از ورود مجدد به سوئد محکوم شد و به پرداخت خسارت به مبلغ 1.2 میلیون کرون محکوم شد.

در قانون سوئد، فردی که به حبس ابد محکوم شده است، می تواند پس از گذراندن حداقل ده سال از حکم، حکم را به یک حکم ثابت کاهش دهد. ^[34] اگر حکم کاهش یابد، مدت معین نباید کمتر از حداکثر مدت حبس باشد که ممکن است برای جرم اعمال شود، که برای قتل و جرم جدی علیه قوانین بین المللی 18 سال است. اگر و زمانی که ازاد شود، از کشور اخراج خواهد شد.

نوری از این حکم درخواست تجدید نظر کرد و روند دادگاه تجدید نظر در 11 ژانویه 2023 اغاز شد. ^[35] با این حال، درخواست او توسط دادگاه تجدید نظر Svea در دسامبر همان سال رد شد،^[10] و حکم حبس ابد او پس از ان تایید شد. ^[10][11][12]

اظهارات وکیل شاکیان مدنی[edit]

وکیل کنت لوئیس گفت که حکم اعدام زندانیان سیاسی برای اعضا و حامیان مجاهدین خلق صادر شده است و اظهار داشت که خمینی احتمالا این حکم را در نتیجه عملیات مجاهدین خلق قبل از عملیات فروغ جاوید صادر کرده است. ^[36] به گفته لوئیس، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در درگیری های مسلحانه علیه مجاهدین خلق با لباس کردی شرکت کرده بود تا نشان دهد که مجاهدین خلق همراه با عراق علیه کردهای طرفدار ایران می جنگند. لوئیس سپس گفت که خبرنگاران حاضر در این درگیری ها حضور هیچ یک از نیروهای عراقی را مستند نکرده اند و تا پایان جنگ، مجاهدین خلق با صلیب سرخ تماس گرفته اند تا 1500 اسیر جنگی را به ایران بازگردانند. ^[36]

پاسخ از تهران[edit]

دولت ایران از این محاکمه ابراز خشم» کرد و ان را کاملا غیرقانونی» و با انگیزه سیاسی» خواند. ^[37] وزیر اطلاعات ایران اسماعیل خطیب گفت: جاسوسی احمدرضا جلالی برای رژیم صهیونیستی اثبات شده و حکم اعدام او در تمام مراحل قضایی سپری شده است. دولت سوئد به نمایندگی از رژیم صهیونیستی و ایالات متحده، مدت کوتاهی پس از دستگیری و محاکمه، شهروند ما اقای حمید نوری را به طور غیرقانونی در سوئد بازداشت کرد و او را گروگان گرفت. ^[38]

پاسخ بین المللی[ویرایش]

روزنامه سوئدی افتونبلاد گفت که دستگیری های اخیر سوئدی ها در ایران و حکم اعدام احمد رضا جلالی یک هشدار» در تلافی محاکمه نوری بود. ^[39][40][41]

گروههای حقوق بشری میگویند که دولت جمهوری اسلامی ایران الگویی از دیپلماسی گروگانگیری دارد که در ان اتباع دو تابعیتی یا خارجی به اتهامات ساختگی جاسوسی بازداشت میشوند و سپس از نظر سیاسی برای ازاد کردن وجوه مسدود شده یا مبادله با شهروندان ایرانی زندانی در کشورهای دیگر» استفاده میشوند. ^[42]

نقل مکان موقت به البانی[edit]

محاکمه به مدت دو هفته به دورس البانی منتقل شد تا شهادت شاهدان مجاهدین خلق ایران تسهیل شود. ^[43] [28] اولین جلسه محاکمه در 10 نوامبر برگزار شد. ^[44]

شهادت[ویرایش]

شاهدان از جمله اعضای مجاهدین خلق شهادت دادند. این دادگاه شهادت هایی از قربانیان دریافت کرد که از شکنجه، اعدام های دسته جمعی و "عدالت خلاصه وحشیانه" صحبت می کردند. رضا فلاحی به خبرگزاری فرانسه گفت که نوری را در راهرو مرگ» دیده و هر زمان که نام برخی از مردم را میخواندند، انها را تا اتاق مرگ دنبال میکرد.» ^[45][46]

محمد زند که در سال 1981 به جرم حمایت از مجاهدین خلق دستگیر شد، اولین شاکی و شاهد در دادگاه دورس بود. به گفته زند، نوری در گرفتن افراد برای اعدام شرکت داشت. زند همچنین گفت که اینها تنها بخش کوچکی از جنایات رژیم اخوندی است.» ^[47] به گفته متهمان، وظایف نوری شامل اوردن زندانیان به پانل ها و اعدام انها بود. دستگیری او یک پیروزی مهم» برای قربانیان نقض حقوق بشر در ایران محسوب میشود. ^[48]

تبادل زندانیان[ویرایش]

در سال 2024، ایران و سوئد با تبادل زندانیان که در ان حمید نوری ازاد شد، موافقت کردند. او بعدا به ایران بازگشت